[Tiburon]

Μαρία φυσικά είμαι απόλυτα σύμφωνος και χαίρομαι για την ενίσχυση. Συνεχίζω κι εγώ με τη σειρά μου τη συμπλήρωση του θέματος (ελπίζω βέβαια να διαβάζουν και να συμμετάσχουν και άλλοι φίλοι στη συζήτηση γιατί εμείς έχουμε λίγο πολύ την ίδια άποψη).

Είναι γνωστό ότι η βιοποικιλότητα (η οποία ερμηνεύεται ως ποικιλότητα γονιδίων, ποικιλότητα ειδών, ποικιλότητα ενδιαιτημάτων και ποικιλότητα οικοσυστημάτων, κάθε ένα και όλα μαζί εξίσου σημαντικά και σπουδαία)…

Αυτά λοιπόν θεωρούνται τα τρία δομικά επίπεδα που συγκροτούν τη βιοποικιλότητα, δηλαδή την «…ποικιλομορφία της ζωής σε όλες τις εκφάνσεις της…». Η ποικιλότητα των γονιδίων είναι γνωστή και ως ‘γενετική ποικιλότητα’ αλλά μπορεί να την ακούσετε και ως ενδο-ειδική ποικιλότητα (δηλαδή ποικιλότητα μέσα στο ίδιο είδος). Η ‘οργανισμική ποικιλότητα’ ή ‘ποικιλότητα ειδών’ ταυτίζεται με τον αριθμό των διαφορετικών ειδών που υπάρχουν στον κόσμο. Τέλος, η ‘οικολογική ποικιλότητα’ είναι η ποικιλότητα των διαφορετικών βιοκοινοτήτων, ενδιαιτημάτων, οικολογικών συμπλεγμάτων και οικοσυστημάτων (έννοιες τόσο διαφορετικές αλλά και τόσο ταυτόσημες, αλληλεπικαλυπτόμενες και συμπληρωματικές μεταξύ τους). Έτσι λοιπόν η έννοια της ‘βιοποικιλότητας’ ή ‘βιολογικής ποικιλότητας’, βοηθάει στο να συλλάβει και να κατανοήσει ο άνθρωπος την πολυπλοκότητα της ζωής, και αν είναι δυνατό, τον τρόπο διατήρησής της (Gaston & Spicer, 2002).

Περνάμε στο επόμενο ζήτημα… δηλαδή σε τι μας ωφελεί και αν μας χρειάζεται πραγματικά η βιοποικιλότητα…

…παρέχει αγαθά και υπηρεσίες (goods and services) για την απόκτηση και διατήρηση των οποίων ο άνθρωπος αποκλειστικά εξαρτάται από την καλή λειτουργία του συνόλου της ζωής του πλανήτη - ενίοτε μάλιστα σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό από ζωντανούς οργανισμούς που ούτε καν αντιλαμβάνεται την ύπαρξή τους.

Σε αυτή τη σελίδα
http://www.marbef.org/wiki/Economic_...s_and_services
υπάρχει μια σύντομη παρουσίαση των αγαθών και υπηρεσιών που προσφέρει η παγκόσμια βιοποικιλότητα στον άνθρωπο, όπου μεταξύ άλλων αναφέρεται η ρύθμιση του κλίματος αλλά και της χημείας της ατμόσφαιρας και των ωκεανών, η προστασία από ακραία καιρικά και άλλα φαινόμενα, η αυταξία της ύπαρξης και, τέλος, όλα όσα ο άνθρωπος χρησιμοποιεί άμεσα (για διατροφή, ένδυση, φάρμακα, αναψυχή κλπ) και μεταφράζονται πανεύκολα σε ζεστά δολάρια.

Εδώ νομίζω ότι καλό θα ήταν να διευκρινιστεί, για να γίνουμε περισσότερο σαφείς σε όλους τους διαδικτυακούς θαμώνες του forum, ότι οι ‘αξίες’ της βιοποικιλότητας μπορούν να διακριθούν στις:
α) ‘άμεσες χρηστικές’, που αναφέρονται στην κατανάλωση και παραγωγή εμπορεύσιμων προϊόντων (π.χ. τροφή, φάρμακα και ιατρική, βιολογικός έλεγχος, βιομηχανικά υλικά και πρώτες ύλες, καλλιέργειες αναψυχής, ‘οικοτουρισμός’ - εδώ εμπλεκόμαστε και εμείς οι αυτοδύτες που ξοδεύουμε χρήματα και στηρίζουμε καταδυτικές και τουριστικές βιομηχανίες απολαμβάνοντας το θαλάσσιο φυσικό πλούτο, κλπ),
β) στις ‘έμμεσες χρηστικές’ αξίες, που πηγάζουν από τις πολλαπλές λειτουργίες της βιοποικιλότητας, οι οποίες συνεισφέρουν ζωτικά στην καλή ποιότητα ζωής των ανθρώπων (π.χ. ατμοσφαιρική, κλιματική και υδρολογική ρύθμιση, ανακύκλωση θρεπτικών, έλεγχος παρασίτων, φωτοσύνθεση, επικονίαση, διαμόρφωση και συντήρηση του εδάφους, και τέλος…
γ) στις μη χρηστικές αξίες (αξία επιλογής, κληρονομική και ενδογενής αξία).

Αν π.χ. ρωτούσαμε τον μέσο άνθρωπο ποιο θεωρεί το σπουδαιότερο ζωντανό (μη ανθρώπινο) είδος στον πλανήτη, το σημαντικότερο για την επιβίωση και εξέλιξη του Homo sapiens, ίσως ανέφερε την αγελάδα, το πρόβατο ή το άλογο, που πράγματι έχουν υπάρξει ισχυρότατα θεμέλια στη διαδικασία ανύψωσης της πυραμίδας του ανθρώπινου πολιτισμού.

Τα παραδείγματα της αγελάδας και του πρόβατου είναι τα πρώτα που μας έρχονται στο μυαλό καθώς συγκροτούν τους ‘ακρογωνιαίους’ και ‘θεμέλιους λίθους’ της «άμεσης χρηστικής αξίας» της βιοποικιλότητας για τον άνθρωπο, ειδικότερα από τη στιγμή που πέρασε στο στάδιο του καλλιεργητή και παραγωγού.

Ποιος θα ανέφερε όμως ένα κυανοβακτήριο;

Μέχρι 30 χρόνια πριν, τα κυανοβακτήρια Prochlorococcus και Synechococcus δεν ήταν καν γνωστά στην επιστήμη. Μιλάμε για μικροσκοπικούς θαλάσσιους οργανισμούς, οι οποίοι γνωρίζουμε πλέον ότι είναι υπεύθυνοι για τη δέσμευση του ατμοσφαιρικού άνθρακα σε βαθμό που αντιστοιχεί στο 30% της παγκόσμιας πρωτογενούς παραγωγής! Σχεδόν το 1/3 της βασικής διαδικασίας αναπνοής του πλανήτη!!!

Εδώ όπως καταλάβατε μεταπηδήσαμε στην ‘έμμεση χρηστική αξία’. Τα παραδείγματα είναι αναρίθμητα και αναφερόμαστε σε μία γκάμα οργανισμών από τα φυτά μέχρι και πλάσματα που το μάτι μας ‘πιάνει’ δύσκολα (π.χ. έντομα – επικονίαση, σκουλήκια - βιοαποδόμηση) ή και καθόλου (π.χ. κυανοβακτήρια).

Ο άνθρωπος σεβόταν τη ζωή γύρω του όλα εκείνα τα χιλιάδες χρόνια που υπήρξε κυνηγός και τροφοσυλλέκτης, διότι καταλάβαινε την άμεση και διαρκή εξάρτησή του από αυτή. Για να ξαναφέρουμε λοιπόν στην κουβέντα και την πολυαγαπημένη μου θρησκεία, φαίνεται ότι ο άνθρωπος τόλμησε να "κατασκευάσει" έναν Θεό που του παραχωρούσε απόλυτη επι γης κυριαρχία, αμέσως μόλις έπαψε να είναι τροφοσυλλέκτης/κυνηγός και μετατράπηκε σε αγρότη/κτηνοτρόφο, μπήκε δηλαδή στη σύγχρονη φάση του. Αυτό έγινε για πρώτη φορά πριν περίπου 12000 χρόνια και μπορεί κανείς να φανταστεί ότι δεν είναι άσχετο το γεγονός ότι οι πρωτοι αγροτικοί λαοί εντοπίζονται στη Μεσσοποταμία, στη λεγόμενη Εύφορη Ημισέληνο, απ' όπου παρεμπιπτόντως ξεπηδούν και οι τρεις σημαντικότερες μονοθεϊστικές θρησκείες (ιουδαϊσμός, χριστιανισμός, ισλαμισμός) με τους εκλεκτούς λαούς τους, ή έστω το εκλεκτό είδος τους....

Και για να ευλογίσουμε και λίγο τα «ελληνικά» μας γένια (και για να μην βγάζουμε τις Avatar-ιανές μπλε ουρές μας απέξω), επικαλούμενος ιστορικές πηγές, αρχαίους και σοβαρά βιβλία (μην μονίζετε ότι αναφέρομαι σε Λιακόπουλους και Ελ…), «…Σύμφωνα με τον ιστορικό Περικλή Ροδάκη, μέχρι πρόσφατα θεωρούνταν ότι η τροφοπαραγωγή, το επόμενο στάδιο της τροφοσυλλογής διαδόθηκε από τη Μέση Ανατολή προς την Ευρώπη. Την άποψη αυτή ανέτρεψαν ραδιοχρονολογήσεις του Ε.Κ.Ε.Φ.Ε. «ΔΗΜΟΚΡΙΤΟΣ», σε ευρήματα από νεολιθικούς οικισμούς της 5ης και 6ης χιλιετίας π.Χ.* από τη Θράκη. Ο πρώιμος νεολιθικός πολιτισμός που αναπτύχτηκε στη θρακική γη προηγήθηκε κατά 1000 χρόνια εκείνου της Μεσοποταμίας. Το ίδιο ισχύει και για τη χρήση του χαλκού.» Εδώ θα συμπληρώσω ότι όλως τυχαίως (?) από την ίδια περιοχή ξεπήδησε μία από τις αρχαιότερες λατρείες του τότε γνωστού κόσμου, η «Ορφική λατρεία» (μία πρώιμη μορφή μονοθεϊσμού σύμφωνα με κάποιους) και ότι σύμφωνα με τον Πίνδαρο, τον Αισχύλο και τον Πλάτωνα, το όνομα «Θράκη» σχετίζεται ετυμολογικά με τη λέξη «θρησκεία». Όπως είπε και ο Βιζυηνός «…από τη Θράκη βρε παιδιά εβγήκεν η θρησκεία…». Αυτό ήταν μία ευχάριστη παρένθεση για να μην ανάγουμε τα πάντα (ακόμα και τις όποιες κατηγορίες έχουμε) μόνο σε Μεσοποτάμιες και Ιουδαϊκές μπουρζουαζίες…

Και έρχομαι και πάλι στο αρχικό ζήτημα. Σήμερα κατανοούμε πολύ καλύτερα τη σημασία της βιοποικιλότητας για τον ανθρώπινο πολιτισμό (άμεση και έμμεση χρηστική αξία στην ουσία) αλλά δυσκολευόμαστε ακόμα με τη μη χρηστική και ενδογενή αξία.

Το πρόβλημα είναι ότι «είναι συχνά δύσκολο να διαγνώσουμε τις διαφορετικές αξίες που υπάρχουν». Ειδικότερα, η «ενδογενής αξία» αγγίζει με επικίνδυνο τρόπο θεολογικά και φιλοσοφικά ζητήματα ή ακόμα και θέματα μεταφυσικής!!! Συνεχίζω λοιπόν με το υπόλοιπο μέρος του σχετικού αποσπάσματος από το βιβλίο των Gaston & Spicer (ότι δεν έχω σε italics είναι δική μου προσθήκη και έχω αντικαταστήσει το κεφαλαίο «Θ» με μικρό στη λέξη «θεός»):

«…Ενώ λοιπόν στις Ιουδαϊκές γραφές (κοινές για τις τρεις μεγάλες μονοθεϊστικές θρησκείες) ο άνθρωπος απεικονίζεται ως το αποκορύφωμα της θεϊκής δημιουργίας καθ εικόνα και ομοίωση του θεού, η Γη, και ότι υπάρχει επάνω σε αυτήν, φαίνεται πως δεν ανήκει στον άνθρωπο αλλά στο θεό. Οι άνθρωποι λοιπόν προορίζονται να λειτουργούν ως επόπτες του θεού και ήταν υπεύθυνοι για τις πράξεις τους επάνω στο φυσικό κόσμο. Πράγματι, κάποιες φορές οι άμεσες, έμμεσες, επιλεκτικές και ενδογενείς αξίες της βιοποικιλότητας ήταν άρρηκτα συνδεδεμένες με την προστασία του περιβάλλοντος. Για παράδειγμα κατά τη διάρκεια ενός πολέμου απαγορευόταν στο λαό του Ισραήλ να κόψει φρούτα από τα δέντρα** προκειμένου να τα χρησιμοποιήσει για την άμυνά του, ακόμα και αν η ζωή του η ίδια ήταν εξαρτημένη από αυτό!

Παρακάτω σε κάποιο σημείο γράφει...

…Η πεποίθηση ότι η βιοποικιλότητα έχει ενδογενή αξία αλλά και χρηστική αγία είναι βαθιά ριζωμένη – αν και συχνά σκόπιμα παραγκωνισμένη – σε πολλές κοινωνίες, πολιτισμούς και θρησκείες…»

Εγώ προσωπικά διαφωνώ κάθετα στην παρουσίαση του κόσμου, της φύσης και των συστατικών της ως δημιουργήματα οποιουδήποτε και στο μέγα διαχωρισμό του ανθρώπινου είδους από το φυσικό κόσμο. Διαφωνώ και με το ρόλο που καλείται να παίξει ο άνθρωπος εις το όνομα οποιουδήποτε ως ο «απόλυτος διαχειριστής» του φυσικού κόσμου (λες και μιλάμε για administrator σε forum καλή ώρα!). Θα πρέπει λοιπόν να «διαβάζουμε κι εμείς ανάμεσα στις γραμμές» και να βλέπουμε τις βαθύτερες καταβολές και αιτίες της σημερινής «ανθρωπογενούς προελεύσεως» (ας μου επιτραπεί ο χαρακτηρισμός) κατάστασης του πλανήτη.

Για αυτό και το Βατικανό κατηγόρησε το Avatar με φόβο ξεσπάσματος (άκουσον άκουσον!!!) και ανάδειξης της «λατρείας της φύσης» ως θρησκείας της νέας χιλιετίας! Και μετά μιλάμε για «πράσινους πάπες» και αηδίες… Για το θέμα αυτό γίνεται παράλληλα συζήτηση στο forum εδώ.


* Εδώ φαίνεται ξεκάθαρα ότι δεν πρόκειται για αμιγώς δικά μου λόγια γιατί εγώ θα προτιμούσα το 5η-6η χιλιετία Π.Ν.Σ.Χ. (Προ Νέου Συστήματος Χρονολόγησης).
** Σύμφωνα λοιπόν με την Ιουδαϊκή θρησκεία, οι αναρχικοί που πετάν νεράντζια από τους δρόμους της Αθήνας στους αστυνομικούς διαπράττουν – πέρα από καταστροφή δημόσιας και ιδιωτικής περιουσίας και από επίθεση και αντίσταση κατά της αρχής – μέγιστο αμάρτημα κατάχρησης της βιοποικιλότητας. Για να μην επεκταθούμε σε αυγά, γιαούρτια κλπ. Βλέπετε από τι οικ(ω)λογικό πνεύμα διακατέχονται η Ιουδαϊκή θρησκεία και οι άλλες μονοθεϊστικές Εβραιο-κατασκευές / Εβαιο-αντιγραφές; Α όχι… μπορεί και να μην διαπράττουν θρησκευτικό αμάρτημα γιατί δεν βρισκόμαστε σε καιρό πολέμου αλλά επικρατεί ειρήνη στο δυτικό πολιτισμένο κόσμο σήμερα… Παρντόν!