Απόλλωνα, πολύ καλή η παρατήρησή σου και δυστυχώς έχεις δίκιο...
Η Μεσόγειος έχει υποστεί πολύ μεγάλη ζημιά ως προς την αφαίρεση των κορυφαίων θηρευτών της από τις αρχές του προηγούμενου κιόλας αιώνα. Από το 1900 έχουμε τις πρώτες αναφορές για τη μείωση ορισμένων ειδών καρχαριών, όπως για παράδειγμα του Σφυροκέφαλου. Χαρακτηριστικά, στην
επιστημονική τους δημοσίευση, οι Ferretti και συν. το 2008 εκτιμούν: "
Hammerhead (Sphyrna spp.), blue (Prionace glauca), mackerel (Isurus oxyrinchus and Lamna nasus), and thresher sharks (Alopias vulpinus) declined between 96 and 99.99% relative to their former abundance."
Την τελευταία μάλιστα δεκαετία εκτιμάται ότι οι καρχαρίες έχουν σχεδόν εκλείψει από τη δυτική Μεσόγειο και απαντώνται πλέον (σε πολύ μικρές αφθονίες) στο νότιο και ανατολικό της τμήμα. Πάνω σε αυτά τα συμπεράσματα, έχει "στηθεί" μια τεράστια συζήτηση σχετικά με την πραγματική εικόνα της Μεσογείου πριν από 100 και 200 χρόνια, όταν όλα τα "υποσυστήματά" της ήταν σε πλήρη λειτουργία. Τα τροφικά πλέγματα που παρατηρούμε σήμερα είναι τόσο διαταραγμένα με την αφαίρεση των κορυφαίων θηρευτών που είναι πολύ δύσκολο να ταξιδέψουμε στο οικολογικό παρελθόν της θάλασσάς μας (βλ.
εδώ για όσους έχουν πρόσβαση).
Για να γυρίσω στο αρχικό όμως ερώτημα του Απόλλωνα, δε θα πρέπει να ξεχνάμε ότι ακόμη και στην προστατευόμενη περιοχή των νήσων Μέδες (που προστατεύεται από το 1983), το σύστημα δεν έχει επανέλθει πλήρως στην αρχική του οικολογική κατάσταση. Οι εκτιμήσεις λένε πως κάτι τέτοιο μπορεί να απαιτεί ακόμη και 25 ή και περισσότερα χρόνια. Ίσως κάποια στιγμή στο σύντομο μέλλον να έχουμε και την επιστροφή των κορυφαίων αυτών θηρευτών στα Ισπανικά αυτά νησιά, αν και με τέτοια επίσκεψιμότητα από δύτες, αν ήμουν φοβισμένος καρχαρίας θα τα απέφευγα. Τελικά υπάρχει λόγος και για περιοχές κλειστές σε όλες τις ανθρώπινες δραστηριότητες πέρα από τον περιορισμό του υποβρύχιου κυνηγιού και της αλιείας γενικότερα.
Υ.Γ. Φυσικά, κορυφαίοι θηρευτές δεν είναι μόνο οι καρχαρίες, αλλά και όλα τα θαλάσσια θηλαστικά (οδοντοκήτη και φώκιες)! Ευτυχώς στα νερά μας έχουμε ακόμη εκπροσώπους απ' όλες τις ομάδες, αν και οι πληθυσμοί τους είναι κυριολεκτικά αποδεκατισμένοι.