[Explorer]

Αγαπητέ Γιώργο, δεν θα μπορούσα να ξεκινήσω το ταξίδι της επιστροφής μου χωρίς να παραθέσω ορισμένα στοιχεία για τα τσιμεντόπλοια του Βόλου, όπως και υποσχέθηκα.

Όπως και στο μεταξύ συζητήθηκε, τα τσιμεντόπλοια στον Βόλο ηταν δυο. Ο Ιωάννης Μελισσηνός αναφέρει ότι και τα δυο ήταν 400 τόνων και πως όταν συνέταξε τη σχετική του λίστα είχαν διαλυθεί. Όμως τα πράγματα φαίνεται οτι δεν είναι έτσι ακριβώς.
Το ένα τσιμεντόπλοιο όπως μας ανέφερε ο Γιώργος παρέμεινε για χρόνια ημιβυθισμένο στο Βόλο. Το άλλο ανελκύστηκε τον Αύγουστο του 1948. Για αυτό υπάρχει φωτογραφικό τεκμήριο που έχει στην κατοχή του ένας γνωστός συλλέκτης και του οποίου τεκμηρίου έχω ψηφιακό αντίγραφο, που όμως δεν έχω την άδεια να δημοσιοποιήσω. Με βάση όσα αναφέρονται με χειρόγραφη σημείωση στη φωτογραφία, το τσιμεντόπλοιο που ανελκύστηκε ήταν διαστάσεων 41 μέτρων μήκους και 8 πλάτους.
Σύμφωνα με άρθρο που είχε δημοσιευτεί από τον Ιωάννη Γαβρίλη προ δυο δεκαετιών, το ένα τσιμεντόπλοιο που βυθίστηκε στο Βόλο είχε βυθιστεί σκοπίμως από τους γερμανούς για να αποκλείσει το λιμάνι. Ο ίδιος αναφέρει πως ένα τσιμεντόπλοιο μεταφέρθηκε από το Βόλο στο λιμανάκι του Αγίου Γεωργίου στα Μέθανα για να χρησιμεύσει ως προβλήτα.
Πραγματικά, εκεί υπάρχει και σήμερα ένα τσιμεντόπλοιο το οποίο βυθίστηκε σε τέτοιο βάθος ώστε το ψηλότερο σημείο του να βρίσκεται περί το ένα μέτρο πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας. Οι δέστρες που διέθετε το σκάφος παρέμειναν για να χρησιμεύσουν για το δέσιμο των μικρών σκαφών. Το κύτος του τσιμεντόπλοιου επιχωματώθηκε και στο τέλος προστέθηκε και μια στρώση τσιμέντου ώστε να αποτελέσει τον προβλήτα του λιμανιού. Η δε εξωτερική πλευρά του τσιμεντόπλοιου λειτούργησε ως κυμματοθραύστης του λιμένος συνεπικουρούμενη από ογκόλιθους που τοποθετήθηκαν στο πλάι του. Πιο πρόσφατα ο δήμαρχος της περιοχής προχώρησε και στην πλακόστρωση του υψηλότερου διάδρομου στην προβλήτα – τσιμεντόπλοιο, ενώ τοποθέτησε και ηλεκρικούς φανούς. Το πηδάλιο του σκάφους που παρέμενε τουλάχιστον μέχρι και στις αρχές της δεκαετίας του ενενήντα, σήμερα δεν είναι στη θέση του. Ίσως αφαιρέθηκε όταν έλαβαν χώρα οι παραπάνω εργασίες «ανάπλασης».
Επομένως το ένα τσιμεντόπλοιο του Βόλου παραμένει και σήμερα επισκέψιμο στον απλό διαβάτη και μάλιστα χρηστικό για τη μικρή κοινωνία του Αγίου Γεωργίου Μεθάνων.

Ενδιαφέρον έχει η αναφορά του Ι.Μελισσηνού περί ναυαγίων δυο τσιμεντόπλοιων στη νήσο Στρογγύλη, τη νοτιότερη από τα Λιχαδονήσιαστο βόρειοδυτικό άκρο του Ευβοϊκού, όπου το ένα αναφέρεται ως 350 τόνων και το άλλο ως 400. Επίσης είδαμε και στην αναγγελία εκποίησης του Ο.Α.Ν. που παρέθεσα στο πλαίσιο του κειμένου «Πρωτοεμφανιζόμενα ναυάγια στις ακτές του Πηλίου και του Παγασητικού» ότι ένα ναυάγιο γερμανικού τσιμεντόπλοιου «αγνώστου ονόματος» παρά τη ν.Στρογγύλη τέθηκε προς εκποίηση το 1949.
Το ένα πάντως από τα δυο τσιμεντόπλοια στα Λιχαδονήσια αποτελεί σήμερα καταδυτικό προορισμό. Όπως και αναφέρει σχετική ιστοσελίδα: «Απόσταση από Άγιο Γεώργιο 3 ναυτικά μίλια, μέγιστο βάθος κατάδυσης 10 μέτρα. Η κατάδυση επικεντρώνεται σε «σλέπι» (είδος πλοίου, κατασκευασμένο από τσιμέντο του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, μήκους 25 μέτρων, το οποίο βυθίστηκε μετά από βομβαρδισμό των συμμαχικών αεροσκαφών). Το πλοίο είναι καθισμένο σε αμμώδη βυθό, σε όρθια θέση και διατηρείται σε καλή κατάσταση».

Αρχικό μήνυμα απο DimitrisGalon

Κάποιες από τις αναφορές σου, αν δεν κάνω λάθος, χρειάζονται διόρθωση και συμπλήρωση, όπως για παράδειγμα η αναφορά σου στο ΒΥΡΩΝ όπου γράφεις:
Το Α/Π ΒΥΡΩΝ (Ν.Π. 416) επιτάχθηκε για την ελληνική κυβέρνηση στις 4 Σεπτεμβρίου 1939 από την λιμενική αρχή Πατρών (βλ. Αρχείο Ι. Μελισσηνού „Το Ναυτικό στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο“, σελ. 65, το αναφέρεις στην βιβλιογραφία σου). Στις 5 Μαΐου του 1941 επιτάχθηκε για τον γερμανικό στρατό κατοχής από τον Oberfeldwebel (πρόκειται για στρατιωτικό βαθμό) Brosda του 3. FGA (Feldgendarmerieabteilung) όχι όμως στην Πάτρα αλλά στην Κόρινθο (βλ.Dorgeist, Tesapsides, Stenzel „ChronikderKüstenschutzflottilleNordgriechenland 1941-1944“, σελ. 334, το αναφέρεις επίσης στην βιβλιογραφία σου).

Οι ημερομηνίες και οι πληροφορίες που παρέθεσα παρατίθονται αυτούσιες στη σελίδα 24 του βιβλίου, ίσως να σου διέφυγαν. Αντιγράφω λοιπόν για αποφυγή παρεξηγήσεων:
«Επιτάχθη στις 29 Οκτωβρίου 1940 είς Πατρας αρ.διαταγής Λιμενάρχου Πατρών 7036/1385. Παρελήφθη στις 5 Μαίου 1941 παρά των γερμανικών αρχών κατοχής εν Πάτρας 3407/18/5/41 αναφορά Λιμενάρχου Πατρών»

Αρχικό μήνυμα απο DimitrisGalon

Θα ήθελα σε παρακαλώ να με κατατοπίσεις στο πως θα ήταν πρέπον και δυνατόν να αναφερθεί κανείς στην δική σου εργασία σε περίπτωση που χρησιμοποιήσει τσιτάτα από αυτή.

Φίλτατε Δημήτρη, σχετικά με το ερώτημα σου δεν νομίζω ότι το θέμα είναι πώς να αναφερθεί κανείς στη μελέτη μου. Το θέμα είναι για εμένα, όποιος χρησιμοποιήσει τις πληροφορίες που πρωτοδημοσίευσα να αναγνωρίζει τον κόπο μου. Όπως βλέπω επέλεξες να χαρακτηρίσεις το περιεχόμενο της μελέτης μου ως «τσιτάτα», κάτι που δεν νομίζω ότι σε τιμά. Σίγουρα αν αξιολογείς με τέτοιο τρόπο τη μελέτη μου, τότε δεν υπάρχει λόγος να αναρωτιέσαι για το πώς να αναφερθείς σε αυτή. Απλά μην τη χρησιμοποιήσεις.