Όταν επεξεργαζόμαστε τις υ/β φωτογραφίες μας στο photoshop, πολλές φορές χρησιμοποιούμε το Enhance/Auto levels ή auto contrast ή auto correction με σκοπό να μειώσουμε την "θολούρα" μιας φωτογραφίας ή να πάρουμε πίσω ένα μέρος των θερμών χρωμάτων που έχουν χαθεί.
Το αποτέλεσμα είναι συνήθως υπερβολικό και καταστρέφει τις φωτογραφίες.
Αυτό που κάνουν ουσιαστικά αυτές οι λειτουργίες είναι ότι προσπαθούν να διορθώσουν την χρωματική ισορροπία "επεκτείνοντας", δηλ. απλώνοντας το φάσμα των καταγεγραμμένων χρωμάτων ανεξάρτητα σε όλα τα κανάλια χρώματος (RGB).
Αυτό έχει σαν συνέπεια υπερβολική διόρθωση και καταστροφικές συνέπειες για όλες τις φωτογραφίες (ακόμη και για τις μή υποβρύχιες) αλλά ειδικά στις υποβρύχιες το αποτέλεσμα είναι πιο καταστροφικό γιατί ένα μέρος του φάσματος (το κόκκινο, πορτοκαλί, κλπ) αναγκαστικά λείπει - ειδικότερα στις περιοχές που δεν έχουν φωτιστεί από το flash.
Μια συνηθισμένη παρενέργεια π.χ. είναι ότι το νερό γίνεται σχεδόν αόρατο και χάνεται η υποβρύχια αίσθηση της φωτογραφίας ή ότι εμφανίζονται αφύσικα κόκκινες περιοχές.
Ένας πιο ακριβής και ελεγχόμενος τρόπος επεξεργασίας είναι να χρησιμοποιήσουμε τα Levels του Photoshop (κατα προτίμηση σε layer για περισσότερο έλεγχο) και να προσπαθήσουμε να διορθώσουμε κάθε χρώμα RGB ανεξάρτητα μετακινώντας KAI το μεσαίο slider μέχρι να πάρουμε ένα πιο φυσικό αποτέλεσμα.
Ας δούμε ένα παράδειγμα. Ας πάρουμε μια φωτογραφία τραβηγμένη με flash και χωρίς flash σε ένα βάθος περίπου -5 μέτρων.
(α) Η πρώτη φωτογραφία (με flash) είναι σαφώς απαράδεκτη γιατί φωτίστηκαν πολλά αιωρούμενα σωματίδια. Το flash όμως έδωσε το σωστό μώβ χρώμα στα άκρα της ανεμώνης.
(β) Σ' αυτήν την φωτογραφία (χωρίς flash) η σύνθεση είναι καλύτερη και τα αιωρούμενα σωματίδια δεν καταγράφηκαν, αλλά το χρώμα των άκρων της ανεμώνης είναι μπλέ γιατί η κόκκινη συνιστώσα του φυσικού φωτός που έρχεται από την επιφάνεια έχει εξασθενήσει και υπάρχει κι όλη αυτή η αφύσικη πρασινίλα.
Ανοίγουμε την φωτογραφία (β) στο Photoshop, και αφού προσθέσουμε ένα καινούργιο Levels Layer (Layer -> New Adjustment Layer -> Levels) κάνουμε τα εξής:
1. Διαλέγουμε Channel = Red και μετακινούμε το μεσαίο slider προς τα αριστερά (π.χ. μέχρι το μεσαίο κουτάκι να δείξει 1,30) και το δεξί (άσπρο) slider μέχρι να ακουμπήσει στη δεξιά πλευρά του ιστογράμματος.
Αυτό θα επαναφέρει μέρος του κόκκινου χρώματος αλλά προυπόθεση είναι η φωτογραφία να έχει τραβηχτεί σε σχετικά μικρό βάθος (3-6 μέτρα) ώστε να έχει καταγραφεί και λίγο κόκκινο
2. Για μειώσουμε την πράσινη απόχρωση και να επαναφέρουμε το φυσικό μπλέ:
(2.α) Διαλέγουμε Channel = Green και μετακινούμε το μεσαίο slider προς τα δεξιά (π.χ. στο 0,85) και το αριστερό slider προς τα δεξιά μέχρι να ακουμπήσει στο ιστόγραμμα - μειώνουμε έτσι την πράσινη συνιστώσα.
(2.β) Διαλέγουμε Channel = Blue και μετακινούμε το μεσαίο slider προς τα αριστερά (π.χ. στο 1,20) και τα δύο ακριανά sliders προς το εσωτερικό μέχρι να ακουμπήσουν στο ιστόγραμμα - αυξάνουμε έτσι την μπλέ συνιστώσα.
Αυτή η τεχνική έχει περισσότερο νόημα όταν εκτός από το πρώτο πλάνο (που πιθανόν έχει φωτιστεί από το flash) υπάρχει και ένα σημαντικό μέρος φόντου που έχει καταγραφεί με φυσικό φωτισμό.
Ιδού το αποτέλεσμα (ΠΡΙΝ - ΜΕΤΑ):
Η βελτίωση είναι εντυπωσιακή: Τα άκρα της ανεμώνης έγιναν μώβ και η πρασινίλα εξαφανίστηκε
Τώρα, επειδή τα παραπάνω θέλουν πειραματισμό και εμπειρία για να τα χρησιμοποιήσει κανείς σωστά, ένα απλό hint για τους πιο τεμπέληδες είναι το εξής:
Αφού κάνουμε auto-levels ή auto-contrast (ή οτιδήποτε auto-κάτι) χρησιμοποιούμε πάντα την εντολή fade (Ctrl-Shift-F) με ένα ποσοστό π.χ. 60%-80%.
Αυτό θα μειώσει τις παρενέργειες του auto και θα δώσει ένα πιο φυσικό αποτέλεσμα.
Καλά είναι μεν τα εντυπωσιακά χρώματα του "auto", αλλά ακόμη καλύτερο να συνδυάζονται με ένα πιο φυσικό αποτέλεσμα
Αν η μηχανή μας εκτός από JPG διαθέτει και RAW format, τότε σίγουρα η χρήση του επιβάλεται: Εχει λίγο περισσότερη δουλειά στην επεξεργασία αλλά σίγουρα το αποτέλεσμα θα μας ανταμοίψει τόσο με πιο σωστά χρώματα όσο και με μεγαλύτερη δυναμική περιοχή, δηλ. κάποιες περιοχές που πχ. στην επιφάνεια του νερού εμφανίζονται με το JPG σαν "καμμένες" στο λευκό, με το RAW format μπορούν να αποκτήσουν τονικές διαβαθμίσεις.
Για περισσότερα, μπορείτε να δείτε και τις ακόλουθες σχετικές κατηγορίες/συζητήσεις στο DPGR (Digital Photography Greece):
1. Θέματα Υποβρύχιας Φωτογραφίας του DPGR
2. Τεχνικες Υποβρύχιας Φωτογράφισης
Ειδικά στο δεύτερο θέμα, έχω περιγράψει 4-5 γενικότερα hints ξεκινώντας από τη λήψη μέχρι την επεξεργασία που βοηθάνε στην βελτίωση του συνολικού αποτελέσματος.
Άντε και καλές μας φωτογραφίσεις