Εμφάνιση ενός μόνο μηνύματος
  #1  
Παλιά 12-06-16, 17:08
Το avatar του χρήστη Dimitris Galon
Dimitris Galon Dimitris Galon is offline
Μέλος του Συλλόγου ΤΗΘΥΣ
 
Εγγραφή: 05-06-2007
Μηνύματα: 745
Το ισπανικό ατμόπλοιο SAN EDUARDO (πρώην HÉRCULES)


Το ισπανικό ατμόπλοιο SAN EDUARDO (πρώην HÉRCULES)







Εις μνήμην Juan Antonio Padrón Albornoz “el Almirante” (1928 – 1992)

Την 31.05. και 01.06.2016 καταδυθήκαμε, ερευνήσαμε και τεκμηριώσαμε ένα ναυάγιο πλοίου στα νοτιοδυτικά της Σερίφου, στις δυτικές Κυκλάδες. Το πλοίο ήταν γνωστό στους ντόπιους δύτες με το όνομα «Ναυάγιο Καλόγερος», λόγω της πλησίον βρισκόμενης ομώνυμης τοποθεσίας. Μετά από ενδελεχή προετοιμασία, έρευνα πεδίου, και προηγηθείσα έρευνα στα αρχεία, είμασταν σε θέση να ταυτοποιήσουμε το συγκεκριμένο ναυάγιο ως το ισπανικό ατμόπλοιο SAN EDUARDO, το οποίο δέχθηκε επίθεση από συμμαχικό αεροσκάφος την 9η Μαΐου 1943 με αποτέλεσμα να βυθιστεί κοντά στις νοτιοδυτικές ακτές της Σερίφου.

Το πλοίο κατασκευάστηκε ως HÉRCULES το 1917 στο Ferrol (A Coruña, Γαλικία), Ισπανία, και ταξίδευε υπό ισπανική σημαία. Τα γενικότερα χαρακτηριστικά και ιδιαιτερότητες του πλοίου ήταν:

Όνομα: SAN EDUARDO
Προηγούμενα ονόματα: HÉRCULES
Ναυπήγηση: 1917
Διεθνές Διακριτικό Σήμα: RGMB
Τύπος πλοίου: Φορτηγό
Εθνικότητα: Ισπανική
Μέγεθος (ΚΟΧ): 300
Μέγεθος (ΚΚΧ): 124
Μήκος (μ): 46
Πλάτος (μ): 5,8
Βάθος (μ): 3,35
Πρόωση: Τρικύλινδρη παλινδρομική ατμομηχανή A.G. Weser, Βρέμη, Γερμανία
Ισχύς: 51 NHP
Προπέλες: 1
Πλήρωμα: 15
Τελευταίος ιδιοκτήτης: Comercial Maritima de Transportes S.A., Μαδρίτη, Ισπανία
Τελευταίος κυβερνήτης: Don Eduardo Butragueño Bueno, Τολέδο, Ισπανία



Την δεκαετία του ΄30 το ατμόπλοιο ήταν ιδιοκτησία της ναυτιλιακής εταιρείας A.T. Vega η οποία είχε την έδρα της στην πόλη Gijón (Asturias) της Ισπανίας. Την 9η Ιουλίου 1941 η ισπανική ναυτιλιακή εταιρεία TRANSCOMAR (Comercial Maritima de Transportes S.A.) αγόρασε το S/S SAN EDUARDO μαζί με άλλα ισπανόκτητα πλοία. Η εταιρεία TRANSCOMAR, η οποία ιδρύθηκε τον Ιούλιο του 1941, ήταν στην πραγματικότητα «εταιρεία βιτρίνα» η οποία διευθυνόταν από την ναζιστική Γερμανία μέσω της μητρικής ισπανογερμανικής εταιρείας SOFINDUS (Sociedad Financiera Industrial, διευθυντής Johannes Bernhardt), Μαδρίτη, η οποία με την σειρά της αποτελούσε κλάδο της μεγάλης και γνωστής γερμανικής εταιρείας ROWAK Handelsgesellschaft mbH, η οποία είχε την έδρα της στο Βερολίνο.

Το καλοκαίρι του 1941 η OKM (Oberkommando der Kriegsmarine = Ανώτατη Διοίκηση Πολεμικού Ναυτικού) παράγγειλε την αγορά ισπανικών πλοίων μέσω της SOFINDUS και της TRANSCOMAR με σκοπό την ενίσχυση της εκστρατείας του Erwin Rommel στην Βόρεια Αφρική. Λόγω των μεγάλων απωλειών των ιταλικών μεταγωγικών πλοίων -οι οποίες προήλθαν από την έντονη δραστηριότητα των βρετανικών υποβρυχίων στην Μεσόγειο- η γερμανική ναυτική διοίκηση αποφάσισε να χρησιμοποιήσει ταυτόχρονα ισπανικά πλοία, με ισπανικά πληρώματα και υπό την ουδέτερη ισπανική σημαία, με σκοπό να παραπλανήσει το βρετανικό Βασιλικό Ναυτικό. Κύρια αποστολή των πλοίων αυτών ήταν η μεταφορά καυσίμων, πυρομαχικών και εφοδίων στην στρατιά του Rommel. Η επιχείρηση αυτή έλαβε την μυστική κωδική ονομασία «Operation HETZE» (Επιχείρηση Καταδίωξη). Δέκα πλοία από τον στόλο της TRANSCOMAR (τα ADEJE, ISORA, MARIA AMALIA, NERE AMETZA, RIGEL, SAN EDUARDO, SAN ISIDRO LABRADOR, SAN JUAN II, JOSÉ TRUJILLO και VICENTE) στάλθηκαν στην Ελλάδα το καλοκαίρι του 1941, με σκοπό την υποστήριξη με εφόδια στο Afrikakorps του Rommel και μέσω του Αιγαίου. Οι γερμανικές στρατιωτικές μονάδες στα νησιά και στην ηπειρωτική Ελλάδα εφοδιαζόντουσαν επίσης από τα πλοία αυτά.



Όλα έβαιναν καλώς για τους Γερμανούς -οι οποίοι κατάφεραν να μεταφέρουν πάνω από 250.000 τόνους εφόδια στην στρατιά του Rommel- μέχρι την άνοιξη του 1943 όπου οι Σύμμαχοι ξεκίνησαν να επιτίθονται εναντίων των ισπανικών πλοίων στο Αιγαίο. Η πρώτη επιχείρηση ενάντια σε ισπανικό πλοίο πραγματοποιήθηκε την 05.04.1943 από το Β/Υ ΚΑΤΣΩΝΗΣ (κυβερνήτης Βασίλης Λάσκος), το οποίο επιτέθηκε και βύθισε το ισπανικό ατμόπλοιο SAN ISIDRO LABRADOR έξω από τον κόλπο του Μέριχα της Κύθνου, στις δυτικές Κυκλάδες.

Σχεδόν έναν μήνα αργότερα, την 09.05.1943, ένα βρετανικό αεροσκάφος τύπου Beaufighter (Πλήρωμα: F/Lt. J.M. Atkins (P) και F/O F.I. Wellington (O)) της 227ης Πολεμικής Μοίρας (227th Long Range Fighter Squadron) εντόπισε ένα ισπανικό πλοίο κοντά στο ακρωτήριο «Κύκλωψ» (νοτιοδυτική Σέριφος) στο οποίο και επιτέθηκε με βόμβες και πολυβόλα. Το πλοίο ήταν το ισπανικό S/S SAN EDUARDO το οποίο -υπό την διακυβέρνηση του ισπανού καπετάνιου Don Eduardo Butragueño Bueno και δεκατετραμελές μικτό πλήρωμα, αποτελούμενο από Έλληνες και Ισπανούς- βρισκόταν καθ΄ οδόν από τον Πειραιά προς την νήσο Μήλο (δυτικές Κυκλάδες). Σύμφωνα με την καταχώρηση στο ημερολόγιο πολέμου της γερμανικής Ναυτικής Διοίκησης Αιγαίου (KTB Admiral Ägäis) και την «Έκθεση Πεπραγμένων» του ισπανού καπετάνιου, το S/S SAN EDUARDO βυθίστηκε με τέσσερεις απώλειες στην περιοχή ανάμεσα Κουταλά και Μέγα Λιβάδι.

Το S/S SAN EDUARDO ήταν η δεύτερη απώλεια ισπανικού πλοίου στο Αιγαίο, κατά την διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.



Το S/S SAN EDUARDO βρίσκεται επικαθήμενο στον βυθό, επί της τρόπιδας, σε όρθια θέση, σε μέγιστο βάθος 53 μέτρων. Η διαμήκης γραμμή του σκάφους, πρύμνη-πλώρη, έχει κατεύθυνση νοτιοανατολική. Το συνολικό μήκος του ναυαγίου είναι 45, ενώ το πλάτος 6 περίπου μέτρα. Η απουσία μηχανής και λέβητα, τα άδεια αμπάρια και η μερική αφαίρεση και καταστροφή ενός μέρους της υπερκατασκευής, δείχνουν ότι το πλοίο λεηλατήθηκε στο παρελθόν, πιθανώς μετά το τέλος του Β΄Π.Π.. Όμως η γάστρα του πλοίου, τα αμπάρια, τα υπόλοιπα τμήματα, καθώς και κάποια ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του ναυαγίου είναι επαρκή για να πιστοποιήσουν με βεβαιότητα ότι πρόκειται για το ναυάγιο του ισπανικού ατμόπλοιου SAN EDUARDO.

Δύτες (αλφαβητικά): Γιώργος Βανδώρος, Νίκος Βαρδάκας, Δημήτρης Γκαλών, Αντώνης Κρεντς
Υποβρύχια έρευνα και μετρήσεις: Νίκος Βαρδάκας, Αντώνης Κρεντς
Βίντεο: Γιώργος Βανδώρος, Νίκος Βαρδάκας, Αντώνης Κρεντς
Φωτογραφίες: Γιώργος Βανδώρος, Δημήτρης Γκαλών, Αντώνης Κρεντς
Υποβρύχιες φωτογραφίες: Δημήτρης Γκαλών
Ιστορική έρευνα: Δημήτρης Γκαλών
Απάντηση με παράθεση