Περι Θαλασσιων Παρκων

[MICHALIS]

Πριν απο λιγο βρηκα αυτην την δημοσιευση . Συνδυαζεται με την χθεσινη ανακοινωση του Κυριου Καμμενου για την αμεση εναρξη λειτουργειας
τεσσαρων θαλασσιων παρκων ?


ΤΙ ΕΔΕΙΞΕ Η ΕΡΕΥΝΑ ΤΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΗΣ ΘΑΛΑΣΣΑΣ ΤΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ

Αδειάζει από ψάρια

Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΚΙΟΥΣΗ

Δίκτυο θαλασσίων καταφυγίων στις Κυκλάδες, για να αποκατασταθούν τα θαλάσσια οικοσυστήματα και να προστατευθούν ο πλούτος των θαλασσών και οι θέσεις εργασίας στην αλιεία και στον τουρισμό, σχεδιάζει το Τμήμα Επιστημών της Θάλασσας του Πανεπιστημίου Αιγαίου. Η έρευνα ξεκίνησε με βάση την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, που διαπίστωσε την επιτακτική ανάγκη δημιουργίας δικτύου θαλάσσιων προστατευόμενων περιοχών σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο μέχρι το 2012 έχοντας την οικονομική υποστήριξη της Νομαρχίας Κυκλάδων, της Ναυτιλιακής Εταιρείας Λέσβου και τη στήριξη της Ομοσπονδίας Συλλόγων Παράκτιων Αλιέων των νησιών.

Τα πρώτα αποτελέσματα επιβεβαιώνουν δυστυχώς τις εκτιμήσεις των παράκτιων αλιέων των Κυκλάδων αλλά και των επιστημόνων. Μολονότι στα βάθη που έγιναν καταδύσεις, η κατάσταση του βυθού είναι σε γενικές γραμμές καλή και αναγνωρίστηκαν περίπου εξήντα είδη ιχθύων, το Αιγαίο φαίνεται να είναι άδειο από ψάρια. Οπως υπολογίστηκε, η μέγιστη βιομάζα ψαριών ανά μονάδα επιφάνειας είναι εξαιρετικά χαμηλή συγκρινόμενη με άλλες περιοχές της Μεσογείου, προστατευόμενες και μη.


Οπως εξηγεί ο επιστημονικός υπεύθυνος δρ Γιώργος Κόκκορης, λέκτορας του Πανεπιστημίου Αιγαίου, το πρόγραμμα βρίσκεται ήδη στη δεύτερη χρονιά των εργασιών. «Ο Κανονισμός 1967/2006 του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ενωσης υποχρεώνει κάθε κράτος-μέλος να αναλάβει την υποχρέωση λήψης κατάλληλων μέτρων για τη συλλογή επιστημονικών πληροφοριών για την επιλογή και χαρτογράφηση των περιοχών που χρήζουν προστασίας. Παράλληλα, τα κράτη-μέλη πρέπει να οριοθετήσουν προστατευόμενες περιοχές αλιείας και να υποβάλουν αντίστοιχα σχέδια διαχείρισής τους. Τα θαλάσσια αποθέματα λειτουργούν με δύο τρόπους: προστατεύουν τη βιοποικιλότητα αλλά και ταυτόχρονα λειτουργούν ως φυσικά "ιχθυοτροφεία" εμπλουτίζοντας τους πληθυσμούς των ψαριών των γειτονικών περιοχών με νέα άτομα που μπορούν να αλιευθούν από τους ψαράδες των περιοχών αυτών. Στη Μεσόγειο και ειδικότερα στην Ελλάδα δυστυχώς ελάχιστα βήματα έχουν γίνει προς την κατεύθυνση αυτή. Ο αριθμός των θαλάσσιων προστατευόμενων περιοχών και το μέγεθός τους κρίνονται ανεπαρκής για την προστασία της βιοποικιλότητας της Μεσογείου. Επίσης, η θέσπιση των περισσότερων από αυτές τις περιοχές -όπου υπάρχουν- έγινε υπό ένα ευκαιριακό καθεστώς και όχι κατόπιν ορθού σχεδιασμού».

Στην Ελλάδα έχουν δημιουργηθεί δύο θαλάσσια πάρκα: στις Βόρειες Σποράδες και στη Ζάκυνθο, με στόχο την προστασία της φώκιας Monachus monachus και της θαλάσσιας χελώνας Caretta caretta, αντίστοιχα.

Στην ερευνητική ομάδα για την οριοθέτηση καταφυγίων συμμετέχουν ο dr. Enric Sala, καθηγητής του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας των ΗΠΑ, του Ανώτατου Συμβουλίου Επιστημονικής Ερευνας (CSIC) της Ισπανίας και συνεργάτης της National Geographic Society, και ο dr. Hugh Possingham, καθηγητής του Πανεπιστημίου του Queensland της Αυστραλίας. Υπεύθυνη της ομάδας έρευνας πεδίου είναι η Συλβαίν Γιακουμή, υποψήφια διδάκτωρ του Τμήματος Επιστημών της Θάλασσας. Η υλοποίησή του απαιτεί έρευνα πεδίου για τη συλλογή ποσοτικών δεδομένων σχετικά με τους οργανισμούς και τα ενδιαιτήματα (βιότοπους) που βρίσκονται στην περιοχή μελέτης. Πέρα από τη συλλογή οικολογικών δεδομένων, παίρνονται συνεντεύξεις από τους αλιείς του κάθε νησιού.

Η τελική επιλογή των περιοχών προστασίας θα γίνει με τη χρήση κατάλληλων μαθηματικών αλγορίθμων και γεωγραφικών συστημάτων πληροφοριών. Στη μελέτη αυτή θα συμπεριληφθούν κοινωνικοοικονομικά κριτήρια στη διαδικασία σχεδιασμού και τελικής επιλογής της βέλτιστης χωροθέτησης των αποθεμάτων, καθώς η εφαρμογή ενός τέτοιου δικτύου είναι αδύνατη δίχως την εμπλοκή των τοπικών ομάδων συμφερόντων. Σε αυτές τις ομάδες περιλαμβάνονται οι παράκτιοι αλιείς των Κυκλάδων, οι ασχολούμενοι με τον τουρισμό κ.λπ.

«Η δημιουργία του δικτύου θα συμβάλει στην ανάπτυξη νέων, ήπιων και εναλλακτικών μορφών τουρισμού, όπως ο καταδυτικός τουρισμός που θα αποφέρει μεγάλα έσοδα στους κατοίκους των νησιών χωρίς να αλλοιώσει την ασύγκριτη φυσική ομορφιά τους. Τα έσοδα από τέτοιες τουριστικές δραστηριότητες σε θαλάσσια αποθέματα είναι εντυπωσιακά σε άλλες περιοχές του πλανήτη, όπως π.χ. στα νησιά Medes της Ισπανίας, στην Καραϊβική και στο Μεγάλο Κοραλλιογενή Υφαλο στη Βορειοανατολική Αυστραλία», προσθέτει ο Γιώργος Κόκκορης.

Πριν από ένα χρόνο είχε γίνει έρευνα πεδίου σε 13 νησιά: Αμοργός, Δονούσα, Μάκαρες, Ανω Κουφονήσι, Κάτω Κουφονήσι, Κέρος, Ηρακλειά, Σχοινούσα, Νάξος, Πάρος, Αντίπαρος, Δεσποτικό, Στρογγυλό σε συνολικά 104 σταθμούς δειγματοληψίας. Για τις ανάγκες της έρευνας πάρθηκαν 1.500 ψηφιακές φωτογραφίες. Αυτή την περίοδο γίνεται στα υπόλοιπα νησιά των Κυκλάδων. Η ομάδα έχει πρόσφατα ολοκληρώσει την έρευνα στη Σαντορίνη, τη Σίκινο και αυτές τις μέρες βρίσκεται στη Σέριφο. Τα τελικά αποτελέσματα αναμένονται περί τα τέλη του 2009. *

ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 04/07/2008

[Tiburon]

Πριν απο λιγο βρηκα αυτην την δημοσιευση . Συνδυαζεται με την χθεσινη ανακοινωση του Κυριου Καμμενου για την αμεση εναρξη λειτουργειας τεσσαρων θαλασσιων παρκων ?

Δεν γνωρίζω τη δήλωση του κ. Καμένου για τα ‘Θαλάσσια Πάρκα’. Μπορείς να μας πεις περισσότερα ή να μας παραπέμψεις κάπου; Γενικότερα πάντως ο όρος ‘Θαλάσσιο Πάρκο’ από μόνος του δεν είναι κατατοπιστικός. Έτσι, ‘Θαλάσσιο Πάρκο’ μπορεί να είναι μία Θαλάσσια Προστατευόμενη Περιοχή (π.χ. Εθνικό Θαλάσσιο Πάρκο Αλοννήσου – Β. Σποράδων), ένα Θαλάσσιο Καταφύγιο (Marine Reserve), ένα SPAMI (Special Protected Area of Mediterranean Interest) ή και ένα ‘Καταδυτικό Πάρκο’ (ελληνική ευρεσιτεχνία)…

[Andreas Triantopoulos]

Αρχικό μήνυμα απο scubagreek

Φιλικά πάντα, βρίσκω τουλάχιστον "άκομψο" τον υπαινιγμό σου αγαπητέ Ανδρέα και μάλλον δεν βοηθά στην προώθηση σχεδίων και πρακτικών που ούτε θα τα ονειρεύονταν σε παρόμοια fora (αν υπήρχαν βέβαια!) πριν 23 χρόνια όταν ξεκινούσαμε κάποιοι την ενασχόληση με την αυτόνομη κατάδυση. Ας μη προσωποποιούμε καταστάσεις κάνοντας ειρωνικά σχόλια που απλά δεν οδηγούν πουθενά.
Οπως συνηθίζεται να λέγεται άλλωστε : ο αναμάρτητος πρώτος τον λίθο βαλέτω... και εννοείται χωρίς να βάζω τον "αναμάρτητο" αποκλειστικά και μόνο στο πρόσωπό σου! Μη παρεξηγηθούμε κιόλας σαββατιάτικα!

Μάκην επείδη φαίνεται ότι και εσύ ξέρεις... ξέρεις τι λέω. Το post μου διαγράφηκε, αλλά δυστυχώς οι καλές πράξεις δεν διαγράφουν τις κακές...

[Giorgos_Kokkoris]

Γεια σε όλους,
επειδή είμαι ο επιστημονικός υπεύθυνος του προγράμματος στις Κυκλάδες, επιτρέψτε μου να προσπαθήσω να απαντήσω στα ερωτήματά σας.
Δυστυχώς ο κ. Καμμένος δε μιλάει για Θαλάσσια Αποθέματα (ή Καταφύγια). Μιλάει για καταδυτικά πάρκα που είναι μια ατυχής ελληνική εφεύρεση που διάφοροι πλασάρουν και ορισμένοι υιοθετούν προσβλέποντας στα ευρώ (δολάρια ή λίρες) ανθρώπων που μπορούν να εκτιμήσουν την ομορφιά της φύσης καθώς και σε άλλα που δεν είναι του παρόντος. Η προώθηση δημιουργίας τέτοιων "πάρκων" δε θα βοηθήσει στη Διατήρηση της Θαλάσσιας Βιοποικιλότητας στο Αιγαίο και δε θα ενισχύσει τα ιχθυοαποθέματα των γειτονικών στα "πάρκα" αυτά περιοχών. Αυτό γιατί η επιλογή αυτών των "πάρκων" δε γίνεται με επιστημονική μεθοδολογία και με αυτούς τους στόχους αλλά ευκαιριακά επειδή κάποιος βούτηξε και είδε ότι ήταν όμορφα.
Τα θαλάσσια αποθέματα (marine reserves) είναι περιοχές απόλυτης προστασίας, επιλέγονται με αυστηρή επιστημονική μεθοδολογία (δοκιμασμένη για χρόνια από διάφορους Κουτόφραγκους) και διαφέρουν από άλλου τύπου θαλάσσιες προστατευόμενες περιοχές.
Και βέβαια τα θαλάσσια αποθέματα μπορούν να λειτουργήσουν ως "καταδυτικά πάρκα" όταν μετά από κάποια χρόνια γεμίσουν με ψάρια και άλλους θαλάσσιους οργανισμούς. Αυτό γινεται σε πολλές περιοχές του κόσμου με αυατηρή επίβλεψη και αποφέρει οφέλη στις τοπικές κοινωνίες.
Είμαι στη διάθεσή σας για περισσότερες πληροφορίες και διευκρινίσεις αν βεβαίως υπάρχει ενδιαφέρον.
Ευχαριστώ πολύ
Γιώργος Κόκκορης

[Physalia]

Αρχικό μήνυμα απο Giorgos_Kokkoris

Γεια σε όλους,
επειδή είμαι ο επιστημονικός υπεύθυνος του προγράμματος στις Κυκλάδες, επιτρέψτε μου να προσπαθήσω να απαντήσω στα ερωτήματά σας.
Δυστυχώς ο κ. Καμμένος δε μιλάει για Θαλάσσια Αποθέματα (ή Καταφύγια). Μιλάει για καταδυτικά πάρκα που είναι μια ατυχής ελληνική εφεύρεση που διάφοροι πλασάρουν και ορισμένοι υιοθετούν προσβλέποντας στα ευρώ (δολάρια ή λίρες) ανθρώπων που μπορούν να εκτιμήσουν την ομορφιά της φύσης καθώς και σε άλλα που δεν είναι του παρόντος. Η προώθηση δημιουργίας τέτοιων "πάρκων" δε θα βοηθήσει στη Διατήρηση της Θαλάσσιας Βιοποικιλότητας στο Αιγαίο και δε θα ενισχύσει τα ιχθυοαποθέματα των γειτονικών στα "πάρκα" αυτά περιοχών. Αυτό γιατί η επιλογή αυτών των "πάρκων" δε γίνεται με επιστημονική μεθοδολογία και με αυτούς τους στόχους αλλά ευκαιριακά επειδή κάποιος βούτηξε και είδε ότι ήταν όμορφα.
Τα θαλάσσια αποθέματα (marine reserves) είναι περιοχές απόλυτης προστασίας, επιλέγονται με αυστηρή επιστημονική μεθοδολογία (δοκιμασμένη για χρόνια από διάφορους Κουτόφραγκους) και διαφέρουν από άλλου τύπου θαλάσσιες προστατευόμενες περιοχές.
Και βέβαια τα θαλάσσια αποθέματα μπορούν να λειτουργήσουν ως "καταδυτικά πάρκα" όταν μετά από κάποια χρόνια γεμίσουν με ψάρια και άλλους θαλάσσιους οργανισμούς. Αυτό γινεται σε πολλές περιοχές του κόσμου με αυατηρή επίβλεψη και αποφέρει οφέλη στις τοπικές κοινωνίες.
Είμαι στη διάθεσή σας για περισσότερες πληροφορίες και διευκρινίσεις αν βεβαίως υπάρχει ενδιαφέρον.
Ευχαριστώ πολύ
Γιώργος Κόκκορης

Γιώργο νομίζω ότι η πλειοψηφία των συμμετεχόντων σε αυτό το φόρουμ μοιράζεται τις ίδιες σκέψεις και τις ίδιες ανησυχίες με σένα. Κρίμα που δεν ήσουν στην Ημερίδα του Συλλόγου μας για τα Καταδυτικά Πάρκα αν και από τα λεγόμενά σου καταλαβαίνω ότι σε κάλυψαν ικανοποιητικά οι παρουσιάσεις των κ.κ. Δρ.Κουτσούμπα και Αναγνώστου.
Στο σύνδεσμο που σου παρέθεσα έχουν γίνει πολλές και ενδιαφέρουσες συζητήσεις πάνω στο θέμα το οποίο έχει πάρει τέτοια έκταση που ίσως τελικά είναι δύσκολο να διαβαστεί πια όλο. Αν όμως βρεις το χρόνο να το κοιτάξεις θα μας ενδιέφερε πολύ να προσθέσεις την όποια άποψη θεωρείς κρίσιμο να συμπληρωθεί ή να διορθωθεί.

Όπως και να'χει, χαίρομαι πάρα πολύ που ακόμα μία φωνή λογικής και κριτικής σκέψης μπαίνει στο φόρουμ μας, στο οποίο και σε καλωσορίζω θερμά!
Το γεγονός ότι είσαι στους επιστημονικούς υπεύθυνους αυτής της προσπάθειας εν τη γενέσει της μου ακούγεται ιδιαίτερα ενθαρρυντικό... Εύχομαι καλή συνέχεια και καλή επιτυχία στην προσπάθειά σας.
Ελπίζω η επιστημονική σκέψη να επικρατήσει έναντι της τιμαριοποίησης και του κέρδους και το αποτέλεσμα να προκύψει θετικό για όλους μας: ανθρώπους και απανταχού λοιπούς γήινους

Ελπίζω να μας κρατάς ενήμερους για τις εξελίξεις!
Καλώς ήρθες και πάλι


Μαρία

ΥΓ. Τα πλήρη πρακτικά της Ημερίδας βρίσκονται εδώ

[Nikos Vardakas]

Αρχικό μήνυμα απο Giorgos_Kokkoris

Γεια σε όλους,
επειδή είμαι ο επιστημονικός υπεύθυνος του προγράμματος στις Κυκλάδες, επιτρέψτε μου να προσπαθήσω να απαντήσω στα ερωτήματά σας.
Δυστυχώς ο κ. Καμμένος δε μιλάει για Θαλάσσια Αποθέματα (ή Καταφύγια). Μιλάει για καταδυτικά πάρκα που είναι μια ατυχής ελληνική εφεύρεση που διάφοροι πλασάρουν και ορισμένοι υιοθετούν προσβλέποντας στα ευρώ (δολάρια ή λίρες) ανθρώπων που μπορούν να εκτιμήσουν την ομορφιά της φύσης καθώς και σε άλλα που δεν είναι του παρόντος. Η προώθηση δημιουργίας τέτοιων "πάρκων" δε θα βοηθήσει στη Διατήρηση της Θαλάσσιας Βιοποικιλότητας στο Αιγαίο και δε θα ενισχύσει τα ιχθυοαποθέματα των γειτονικών στα "πάρκα" αυτά περιοχών. Αυτό γιατί η επιλογή αυτών των "πάρκων" δε γίνεται με επιστημονική μεθοδολογία και με αυτούς τους στόχους αλλά ευκαιριακά επειδή κάποιος βούτηξε και είδε ότι ήταν όμορφα.
Τα θαλάσσια αποθέματα (marine reserves) είναι περιοχές απόλυτης προστασίας, επιλέγονται με αυστηρή επιστημονική μεθοδολογία (δοκιμασμένη για χρόνια από διάφορους Κουτόφραγκους) και διαφέρουν από άλλου τύπου θαλάσσιες προστατευόμενες περιοχές.
Και βέβαια τα θαλάσσια αποθέματα μπορούν να λειτουργήσουν ως "καταδυτικά πάρκα" όταν μετά από κάποια χρόνια γεμίσουν με ψάρια και άλλους θαλάσσιους οργανισμούς. Αυτό γινεται σε πολλές περιοχές του κόσμου με αυατηρή επίβλεψη και αποφέρει οφέλη στις τοπικές κοινωνίες.
Είμαι στη διάθεσή σας για περισσότερες πληροφορίες και διευκρινίσεις αν βεβαίως υπάρχει ενδιαφέρον.
Ευχαριστώ πολύ
Γιώργος Κόκκορης

Γιώργο, γεια χαρά.

Ευχαριστώ για το θέμα.
Πολλοί είναι αυτοί που χρησιμοποιούν όρους και ορολογίες προσφιλείς προς την κοινωνική δράση και με ευαισθησία η οποία ξεκινά από την αγάπη για διάσωση του υποθαλάσσιου πλούτου αλλά τελικά τα κίνητρα δεν είναι και τόσο “αθώα”. Θυμάμαι, πριν κάποια χρόνια είχα καταδυθεί σε ένα marine reserve στο Portofino της Ιταλίας και το αποτέλεσμα που πετύχανε εκεί οι επιστήμονες είναι πραγματικά αξιόλογο.
Αυτό που συνέβη είναι πως πρώτα δημιουργήσανε συνθήκες για ανάπτυξη τη ζωής και μετέπειτα έγινε διαθέσιμο για επισκέψεις. Δεν είμαι ειδικός με το θέμα αλλά έχω την αίσθηση πως πρωτίστως θα πρέπει να αναπτυχθεί η χλωρίδα και πανίδα ενός σημείου, να υπάρξει ένα χρονικό διάστημα ισορρόπησης αυτού του οικοσυστήματος και κατόπιν να γίνει διάθεση αυτού προς τους επισκέπτες-δύτες, φυσικά, υπό αυστηρούς όρους κυρίως προς τους παρόχους στο να δημιουργήσουνε και συνείδηση. Το θέμα της οικονομικής εκμετάλλευσης είναι άλλο ζήτημα, βέβαια. Πολύ αμφιβάλλω, όμως, αν μέσω του φορέα εκεί καταλήγει σε ένα-δυο υπουργικά κεφάλαια και χέρια. Η άποψη μου είναι πως η εκμετάλλευση αυτών δεν θα πρέπει να γίνεται από την τοπική αυτοδιοίκηση αλλά από επιστημονικά κέντρα πανεπιστήμια, ιδρύματα κά.
Και κάτι ακόμη... ας σκαρφιστούνε εκεί στην κυβέρνηση μια αντίστοιχη δράση για τη διάσωση των υφάλων που στην κυριολεξία υποφέρουν και είναι νεκροί στο να οικοδομήσουν όλο αυτό το οικοσύστημα μέσω του οποίου θα πουλάνε και μετά να προχωρήσουν στο δεύτερο στάδιο. Παρακολουθώ ένα ύφαλο τα τελευταία 4 χρόνια και ο βαθμός ρύπανσης του και έλλειψης οξυγόνου προς την χλωρίδα που φιλοξενεί διαφαίνεται δραματική. Να ξεκινήσουν από τη βάση... και η βάση είναι ο περιορισμός της ρύπανσης. Όχι, κατευθείαν πως θα τα αρπάξουμε. Θα το δικαιολογούσα και να τα αρπάζανε αλλά, πρωτίστως, δράση. Έχεις δει έστω και ένα τηλεοπτικό spot για αυτό το θέμα; Καλή η ελληνική θάλασσα, αλλά σε λιγάκι δεν θα ενδείκνυται ούτε για snorkeling.
Νίκος