Ναυάγιο HMS REGULUS Ναρκαλιευτικού στην Κέρκυρα

Σε αυτό το σημείο και με την πάσα μου δίνει πολύ ωραία ο φίλος μου ο Δημήτρης σχετικά με τα Algerines (Καναδικά και Αγγλικά Ναρκαλιευτικά) που πήραν το όνομα τους από το πρώτο πλοίο της Κλάσης με όνομα HMS Algerine σκόπιμο είναι να αναφερθεί και ένα άλλο ναυάγιο στα ανοικτά της Κέρκυρας το HMS REGULUS.

Εκμεταλλευόμενος την επιείκεια των νέων μελών του ΔΣ του Hellenic Underwater times και με την ιδιότητα του παλαιού μέλους θα ήθελα να σας παραθέσω την ιστορία του ναυαγίου καθώς και κάποιες από τις φωτογραφίες του ναυαγίου που μάζεψα κατά την έρευνα μου ενώ το πλήρες άρθρο με πλούσιο φωτογραφικό υλικό από το πως είναι μέχρι σήμερα θα υπάρξει στο άρθρο κατά την δημοσίευση του μιας και τυγχάνει να γνωρίζω ότι βρίσκεται στην διαδικασία της σελιδοποίησης και θα εμφανισθεί τις προσεχείς ημέρες μαζί με την εξαιρετική δουλειά που έχουν κάνει τα παιδιά μέχρι σήμερα.

Επίσης απ΄όσο γνωρίζω αρκετά άτομα μέχρι σήμερα έχουν καταδυθεί στο ναυάγιο οπότε εάν έχουν παραπάνω υλικό μπορούν να συνεχίσουν αυτό το θέμα παραθέτοντας το υλικό τους.

Η Ιστορία της Βύθισης του HMS Regulus, έξω από την Κέρκυρα.

Το μεσημέρι της 12ης Ιανουαρίου του 1945 τα συμμαχικά πλοία συνεχίζουν το έργο της εύρεσης και περισυλλογής ναρκών στα επικίνδυνα ναρκοπέδια στη θαλάσσια περιοχή της Κέρκυρας. Σκοπός τους είναι η αποκατάσταση της πρόσβασης των συμμαχικών πλοίων στο λιμάνι για την μεταφορά της επισιτιστικής βοήθειας στους κατοίκους του μέχρι τότε αποκλεισμένου νησιού.

Η επιχείρηση είχε ήδη αρχίσει από τις 4 Ιανουαρίου του 1945 όταν ο 8ος στόλος ναρκαλιευτικών αποτελούμενος από τα HMS Regulus (Σκάφος Διοίκησης), Coquette, Thisbe, MaryRose, Moon, Providence, και Seabear έλαβε την εντολή για απόπλου και επιχειρήσεις εκκαθάρισης ναρκών στο Ιόνιο και κοντά στις ακτές τις Κέρκυρας.

Ο στόλος είχε ξεκινήσει τις επιχειρήσεις στην Μεσόγειο από το 1944 έχοντας τελειώσει όλες τις ασκήσεις επιτυχώς και κινούμενος μεμονωμένα ή ανά ζεύγη πλοίων με πρώτο ζευγάρι το Regulus και το Providence.

Από το σύνολο των πλοίων που απάρτιζαν τον 8ο στόλο έλαβαν μέρος στην αποστολή εκκαθάρισης των υδάτων του Ιονίου το Regulus το Thisbe το Rowena το MaryRose συνοδευόμενα από μικρότερα ναρκαλιευτικά και ναρκοθηρευτικά (BYMS. 2009, BYMS. 2024, BYMS. 2026; ML.451, ML.561 όπως επίσης τα FLUELLEN και SARKA. Τα υπόλοιπα πλοία που απάρτιζαν τον στόλο έπλεαν ήδη με προορισμό την Μάλτα για τις απαραίτητες επισκευές.

Το Regulus (J-327) ναυπηγήθηκε στο Τορόντο αλλά μεταφέρθηκε στο Βρετανικό Βασιλικό Ναυτικό πριν από την ολοκλήρωση του (20 Μαΐου 1944) με κυβερνήτη τον Roger William David Thomson ηγούταν της αποστολής. Το πλοίο ήταν κλάσης Algerine (H κλάση πήρε το όνομα της από το πρώτο πλοίο που ναυπηγήθηκε και ονομάστηκε Algerine) μιας κλάσης που είχε να επιδείξει ότι πιο μοντέρνο και σύγχρονο στον στόλο των ναρκαλιευτικών. Το motto του πλοίου είναι το λατινικό “In primus pro patria” που σε ελεύθερη μετάφραση σημαίνει "πρώτα από όλα η πατρίδα".


Ο θυρεός του πλοίου

Έχοντας δανειστεί τα θετικά στοιχεία της προηγούμενης επιτυχημένης κλάσης Halcyon και με μεγαλύτερες δυνατότητες στην ναρκαλιεία αλλά και ανέσεις στην διαβίωση του πληρώματος η κλάση θα απαρτιζόταν από 110 πλοία με βασικό τους σκοπό την ναρκαλιεία και την ανθυποβρυχιακή δράση. Από το σύνολο των πλοίων αυτής της κλάσης τα 98 προορίζονταν για το Βρετανικό Βασιλικό Ναυτικό ενώ 12 παρέμειναν στο Καναδικό Βασιλικό Ναυτικό με πρωταρχικό τους σκοπό όμως την παρουσία τους ως πλοία συνοδείας.


Πλοίο τύπου Algerine κατά την εκτέλεση περιπολίας

Από την πρώτη κιόλας μέρα της αποστολής, η προσπάθεια περισυλλογής ναρκών στέφεται με επιτυχία. Τα πλοία καταφέρνουν να περισυλλέξουν 30 νάρκες και να οδηγήσουν με ασφάλεια τον στόλο στο λιμάνι της Κέρκυρας όπου και παρέμεινε μέχρι και τις 7 Ιανουαρίου του 1945. Στις 8 Ιανουαρίου ο στόλος αποπλέει και πάλι για να συνεχίσει την εκκαθάριση της θαλάσσιας περιοχής αυτή τη φορά όμως τις δραστηριότητες του θα σταματήσει θαλασσοταραχή που οφειλόταν στην κακοκαιρία των ημερών με αποτέλεσμα τα πλοία να παραμείνουν ελλιμενισμένα μέχρι να κοπάσουν οι άνεμοι που έπνεαν στην περιοχή.

Όντως, στις 12 Ιανουαρίου οι άνεμοι κοπάζουν και ο στόλος των ναρκαλιευτικών βγαίνει και πάλι για το κυνήγι του ύπουλου εχθρού.

Μέχρι και το μεσημέρι τα πλοία έχουν καταφέρει να περισυλλέξουν 21 νάρκες, και στις 13:30 ξεκινούν ένα νέο σχηματισμό κλείνοντας έτσι το σημείο καθαρισμού του οποίου έχουν ολοκληρώσει την εκκαθάριση. Το Regulus, όντας το προπορευόμενο σκάφος και με την εντύπωση ότι κινούταν σε “καθαρά” από νάρκες νερά, χτύπησε με την προπέλα του μία νάρκη.

Η έκρηξη που σημειώθηκε είχε σαν αποτέλεσμα να ακινητοποιηθεί το πλοίο έχοντας χάσει κάθε δύναμη πρόωσης και τα πρώτα νερά να εισχωρούν γρήγορα στο μηχανοστάσιο.

Το BYMS 2026 (Μικρό Ναρκαλιευτικό Παραχωρημένο από τις ΗΠΑ στους Άγγλους) ήταν το πρώτο από τα άλλα σκάφη που πλησίασε για να ρυμουλκήσει το πλοίο. Σύντομα η ρυμούλκηση ξεκίνησε και τα πλοία ξεκίνησαν να κινούνται με μία ταχύτητα τριών κόμβων. Η κατακάθυση της πρύμνης όμως του είχε κάνει το πλοίο να γέρνει έχοντας πάρει κλίση προς τα δεξιά.


Το HMS Regulus κατά την ώρα βύθισης του

Τα περισσότερα από τα μέλη του πληρώματος είχαν ήδη μεταφερθεί στο κατάστρωμα, και όσο η κλίση μεγάλωνε το BYMS άρχισε να απομακρύνεται και έπεσαν στην θάλασσα οι σωστικές λέμβοι με διαταγή εγκατάλειψης του σκάφους. Όταν πια δεν υπήρχε καμία ελπίδα να σωθεί το πλοίο τα σχοινιά ρυμούλκησης λύθηκαν και το πλοίο εγκαταλείφθηκε στην τύχη του. Το πλοίο συνέχισε να παίρνει κλίση μέχρι που έφτασε περίπου τις 70 μοίρες όπου και παρέμεινε σε αυτή τη θέση για λίγο χρονικό διάστημα μέχρι το τέλος να βυθιστεί με την πρύμνη σε βάθος 64 μέτρων, όπου βρίσκεται μέχρι σήμερα.

Οι επιζώντες ναυαγοί βγήκαν από την θάλασσα αφού τους περισυνέλλεξαν τα άλλα ναρκαλιευτικά. Στην λίστα με τα θύματα ήταν πολλοί τραυματίες και ένας νεκρός ο θερμαστής Robert Smith ο οποίος κατά την ώρα της πρόσκρουσης στην νάρκη βρισκόταν στο κατώτερο κατάστρωμα του πλοίου κοντά στο πηδάλιο.

Οι επιχείρηση μετά από αυτό το θλιβερό περιστατικό αναβλήθηκε μέχρι να φτάσει το Coquette και να αναλάβει ως σκάφος διοίκησης και να ολοκληρωθεί στις 2 Φεβρουαρίου.

60 χρόνια μετά, με βάση μια πληροφορία σχετικά με την ύπαρξη πολεμικού σκάφους βυθισμένου έξω από την Κέρκυρα ο Βασίλης Μεντόγιαννης και η ομάδα του καταδύονται στο μέχρι τότε άγνωστο ναυάγιο και τραβούν τις πρώτες φωτογραφίες και βίντεο. Μετά από τις μελέτες που ακολούθησαν ταυτοποιήθηκε ότι το μέχρι τότε άγνωστο ναυάγιο της περιοχής δεν ήταν άλλο από το HMS Regulus.

Στο άρθρο προσπάθησα να καταγράψω και να αναφέρω ένα από τα χιλιάδες ναυάγια που βρίσκονται στις ελληνικές θάλασσες δίνοντας έτσι το ερέθισμα ώστε να γίνει μία πιο εμπεριστατωμένη μελέτη για το ναυάγιο της Κέρκυρας.

Ευχαριστώ