Μάιος 2009 - "Ενάλια Αρχαιολογία"

[Έκτωρ]

[geogeo]

Ραντεβού αύριο Κυριακή 10 Μαίου στις 11:45 στην κεντρική είσοδο στου Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου, Πατησίων 44.

Αν κάποιος θέλει να έλθει και δεν έχει δηλώσει συμμετοχή, ας έλθει κατευθείαν.

Τα λέμε εκεί

[giannis74]

ΠΑΡΑ ΠΟΛΥ ΚΑΛΟ ΗΤΑΝ ΣΥΧΑΡΙΤΗΡΙΑ

[Physalia]

Άψογη ξεναγός η Δήμητρα Πότσικα!
Την ευχαριστούμε πολύ!

[DHMHTRHS]

Μαζευτήκαμε κάμποσοι νοματαίοι


να θαυμάσουμε από κοντά τα αριστουργήματα αλλά και τα θαύματα την προγόνων μας

[baz]

Αξιόλογη ξενάγηση, με πολύ καλή προετοιμασία, με πάρα πολλές πληροφορίες, ώστε να προλαβαίνει τυχόν ερωτήσεις ακόμη και του πιο απαιτητικού δύτη. Δήμητρα Πότσικα σε ευχαριστούμε!!!

Πολύ ωραία ιδέα παιδιά, ελπίζω να το επαναλάβουμε!!

[kristalia]

Ευχαριστούμε Δήμητρα Πότσικα


Και κάτι σχετικό που βρήκα με αυτά που ακούσαμε σήμερα



«Ο θείος μου “ψάρεψε” τον αρχαίο υπολογιστή»

Πώς ανέσυραν τον μηχανισμό των Αντικυθήρων πριν 108 χρόνια



«Νιώθω περήφανη, γιατί συγγενείς μου ήταν μεταξύ των σφουγγαράδων που ανέσυραν τον μηχανισμό και άλλα σημαντικά αρχαιολογικά ευρήματα από τη θάλασσα των Αντικυθήρων» λέει στα «ΝΕΑ» η κυρία Κατίνα Ριζοπούλου-Τσαβαρή από τη Σύμη.

O θείος της Δημήτρης Κοντός (πιο γνωστός ως Τράμπας) ήταν ο καπετάνιος του αχταρμά (σφουγγαράδικο σκάφος), που με τους άλλους δύτες από τη Σύμη ανέσυραν από τον βυθό όλα τα σημαντικά αρχαιολογικά ευρήματα.

«Η γιαγιά μου Ειρήνη σε ηλικία 13 χρόνων ακολούθησε το πλήρωμα του σφουγγαράδικου στα Αντικύθηρα και έμεινε μαζί τους περίπου για έναν χρόνο, όσο δηλαδή χρειάστηκε για ανασυρθούν τα αρχαία από τη θάλασσα», προσθέτει η κ. Τσαβαρή, που θυμάται τις αφηγήσεις της γιαγιάς από το περιπετειώδες ταξίδι. Η μηχανολόγος-ηλεκτρολόγος από τη Σύμη κ.

2.000 ΧΡΟΝΙΑ ΣΤΟΝ ΒΥΘΟ

Ο μηχανισμός έμεινε στον βυθό της θάλασσας για πάνω από 2.000 χρόνια, μέχρι που το 1901 Συμιακοί σφουγγαράδες κατόρθωσαν να τον ανασύρουν

Ελένη Κλαδάκη-Βρατσάνη έχει ασχοληθεί για πολλά χρόνια με τους Συμιακούς σφουγγαράδες και το εκπληκτικό εγχείρημά τους τον προηγούμενο αιώνα που έγινε κάτω από τρομερά δύσκολες συνθήκες. «Το σπογγαλιευτικό συγκρότημα αποτελούμενο από τα σκάφη “Ευτέρπη” και “Καλλιόπη” ξεκίνησε από τη Σύμη λίγο πριν από το Πάσχα του 1900 με προορισμό τις ακτές της Βορείου Αφρικής, όπου θα παρέμεναν για έξι μήνες», λέει η κ. Βρατσάνου. «Ξεκινητές» (ιδιοκτήτες των σκαφών) ήταν τα αδέλφια Φώτης, Ηλίας και Νικόλας Λινδιακού και καπετάνιος του αχταρμά ο Δημήτρης Κοντός. Τη Μεγάλη Τρίτη, το «Καλλιόπη» φούνταρε στην περιοχή Πινακάκια των Αντικυθήρων, όπου υπάρχει ένας τεράστιος ύφαλος-νεκροταφείο για πολλά πλοία. «Ο δύτης Ηλίας Λυκοπάντης βούτηξε για σφουγγάρια και θαλασσινά και μόλις πάτησε στον βυθό σε βάθος 58 μέτρων βρέθηκε μπροστά σε πάρα πολλές αρχαιότητες», λέει η κ. Βρατσάνου και συνεχίζει: «Έκανε σινιάλο στον κολαουτζιέρη και αναδύθηκε κρατώντας στο χέρι του ένα μπρούντζινο χέρι από αρχαίο άγαλμα».

Ο δύτης περιγράφει τι είδε στον βυθό και αμέσως βουτά και ο ίδιος ο καπετάνιος Δημήτρης Κοντός για να διαπιστώσει τι ακριβώς συμβαίνει. Σε τρία λεπτά ανεβαίνει και βάζει σημάδια στη θέση του ναυαγίου. Όταν επέστρεψαν στη Σύμη, η πρώτη δουλειά τους ήταν να ενημερώσουν για τα ευρήματά τους δύο δημογέροντες του νησιού. Ύστερα από σύσκεψη που έγινε, αποφασίστηκε- παρά το γεγονός ότι η Σύμη ήταν υπό τουρκική κατοχή- να ενημερωθεί η ελληνική κυβέρνηση. Αρχές Νοεμβρίου οι Συμιακοί αδελφοί Λινδιακού και οι βουτηχτάδες με τα ιστιοφόρα τους πηγαίνουν στον Πειραιά. Συναντούν τους αρμόδιους υπουργούς, οι οποίοι κινήθηκαν ταχύτατα. Και τότε αρχίζει μια νέα περιπέτεια.


Έναν χρόνο κράτησε η προσπάθεια ανέλκυσης

Η ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΑ για την ανέλκυση των ευρημάτων κράτησε περίπου έναν χρόνο. Στις εργασίες παρευρίσκετο και ο Εμμανουήλ Λυκούδης, νομικός σύμβουλος του τότε υπουργού Παιδείας, ο οποίος στο ημερολόγιό του μεταξύ άλλων έγραψε και τα εξής: «Είναι ακατάληπτος η φιλοπατρία των αγαθών νησιωτών, οι οποίοι όχι μόνο αδέσποτον αρχαιολογικόν θησαυρόν κατέδειξαν, αλλά και με μόχθους και κινδύνους, των οποίων την φρίκην τίποτε δεν δύναται να περιγράψει, τον αποσπούν από βάθους 35 οργυών και τον προσφέρουν στο Έθνος. Ένα μέρος των θησαυρών, εάν επώλουν εις το εξωτερικόν, θα ήρκει διά να απαλλαγούν το υπόλοιπον του βίου των, των βασάνων και των κινδύνων του φοβερότερου των επαγγελμάτων...».

Η περιπέτεια της ανέλκυσης των αρχαιολογικών θησαυρών από τη θάλασσα των Αντικυθήρων παίρνει τέλος στις 30 Σεπτεμβρίου 1901, οπότε- όπως αναφέρει η κυρία Βρατσάνου- «οι Συμιακοί γύρισαν στην πατρίδα, να ξεκουραστούν, να πάνε στο μοναστήρι του Πανορμίτη και αμέσως μετά να ετοιμαστούν για την επόμενη σπογγαλιευτική περίοδο. Οι θησαυροί των Αντικυθήρων, και ανάμεσά τους το μικρό μπρούντζινο μυστηριώδες αντικείμενο, βρίσκονται τώρα καλά φυλαγμένοι στην Ελλάδα».

Υπήρχαν και θύματα
Βέβαια, το εγχείρημα είχε και θύματα: ένας δύτης νεκρός, χτυπημένος από τη νόσο των δυτών, δύο άλλοι δύτες βαριά χτυπημένοι από τη νόσο και οι υπόλοιποι που προσβλήθηκαν από μια μορφή παράλυσης των κάτω άκρων.

Η αμοιβή για τους σφουγγαράδες από την ελληνική κυβέρνηση ήταν 150.000

δρχ. και φιλοδώρημα 500 δρχ. σε κάθε δύτη. «Ήταν ένα καλάθι με χιλιάρικα, μας έλεγε η γιαγιά μας, αλλά μια συγγενής του Φώτη Λινδιακού μού είπε ότι η ελληνική κυβέρνηση πλήρωσε μόνο των κόπο των σφουγγαράδων και όχι τους “ξεκινητές”. Μάλιστα, για να τους πληρώσει απαίτησε να σκίσουν το συμβόλαιο που είχαν υπογράψει πριν ξεκινήσουν για το ταξίδι στα Αντικύθηρα», λέει στα «ΝΕΑ» η κ. Κατίνα Τσαβαρή, ανιψιά του Δημήτρη Κοντού, καπετάνιου του αχταρμά που βρήκε και ανέσυρε τον μοναδικό θησαυρό.

Επιστημονική έρευνα
Οι σφουγγαράδες από τη Σύμη είχαν εντοπίσει πριν από 108 χρόνια τον περίφημο μηχανισμό των Αντικυθήρων, ένα σπουδαίο εύρημα που αποτελούσε τον «αστρονομικό υπολογιστή» για τους αρχαίους Έλληνες. Ο μηχανισμός έμεινε στον βυθό της θάλασσας για πάνω από 2.000 χρόνια, μέχρι που το 1901 Συμιακοί σφουγγαράδες κατόρθωσαν να τον ανασύρουν. Και σήμερα ο μηχανισμός αυτός εξακολουθεί να είναι αντικείμενο επιστημονικής έρευνας, καθώς εκτιμάται ότι κατά την περίοδο του 2ου π.Χ. αιώνα οι Έλληνες είχαν τη δυνατότητα να προβλέπουν τις εκλείψεις.

Πηγή: ΤΑ ΝΕΑ

[geogeo]

Πραγματικά ήταν μια πολύ ενδιαφέρουσα εμπειρία η επίσκεψη της περασμένης Κυριακής, στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο .

Κι αυτό, όχι μόνο για το δεδομένο ενδιαφέρον της επίσκεψης καθαυτής, αλλά και για την στοχευμένη στα ευρήματα του ναυαγίου των Αντικυθήρων ξενάγηση που είχαμε από την κα Δήμητρα Πότσικα, που μας θύμισε πόσο σημαντικό είναι για έναν άνθρωπο, να αγαπάει την δουλειά του.

Με την ευκαιρία, θα ήθελα να υπενθυμίσω σε όλους τους φίλους, το δεύτερο σκέλος της αρχικής ανακοίνωσης για την εκδήλωση του ερχόμενου Σαββάτου (16/5/09), περί "Ενάλιας Αρχαιολογίας":

2. Σάββατο 16 Μαίου 2009, ώρα 17:45

"Ενάλια Αρχαιολογία στην Ελλάδα. Ερωτήματα και προοπτικές.
Η περίπτωση της συνεργατικής έρευνας στο αρχαίο λιμάνι της Κύθνου"

Εισηγητής:

Δρ. Δημήτρης Κουρκουμέλης (Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας - Τμήμα Ιστορίας Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας, Εφορεία Εναλίων Αρχαιοτήτων)

" ... Το 2005, ξεκίνησε η συνεργατική υποβρύχια ανασκαφική έρευνα της Εφορείας Εναλίων Αρχαιοτήτων με το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας στο αρχαίο λιμάνι της Κύθνου. Οι δυσκολίες οργανωτικές και τεχνικές, που αφορούν τόσο στη συγκεκριμένη έρευνα όσο και γενικότερα στις ενάλιες έρευνες, μπορούν, με τη συμβολή όσων συμμετέχουν, να ξεπεραστούν.
Όμως με την πρόοδο της έρευνας τίθενται πολλά νέα ερωτήματα και προβληματισμοί, κυρίως σε σχέση με τηνπροστασία και την ανάδειξη των χώρων που ερευνώνται.
Στη διάλεξη γίνεται προσπάθεια κατ' αρχήν να τεθούν και στη συνέχεια κατά το δυνατόν να αναλυθούν τα ερωτήματα αυτά και κυρίως να εξετασθούν οι μελλοντικές προοπτικές των υποβρύχιων αρχαιολογικών ερευνών γενικότερα ... "

• Χώρος διεξαγωγής: Πολιτιστικό Κέντρο Δήμου Αλίμου (Λεωφόρος Ιωνίας 96, Άλιμος)
  

• Η είσοδος είναι ελεύθερη για τα μέλη, αλλά και όλους τους φίλους του Συλλόγου.

Σας περιμένουμε όλους

Το Δ.Σ. του Σ.Ε.Α. "Τηθύς"

[geogeo]

Να υπενθυμίσω ότι αύριο το απόγευμα στο Πνευματικό Κέντρο Αλίμου (δείτε και την ανακοίνωση παραπάνω), έχουμε την εκδήλωση για την Ενάλια Αρχαιολογία στην Ελλάδα.

Αναμένεται ένα ενδιαφέρον απόγευμα!

[mpapadog]

Εξαιρετική η ομιλία του Δρ. Κουρκουμέλη!
Ευχαριστούμε πολύ!

Και μερικές φωτογραφίες από την ομιλία και από την επίσκεψη στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο την προηγούμενη Κυριακή.