Χρόνος "0" : Πραγματικότητα ή μύθος ??

[Χρηστος Ευθυμιου]

Ένας μύθος στην μοντέρνα εκπαίδευση που συνεχώς διευρύνεται ότι οι καταδύσεις στον Χρόνο "0" είναι ποιο ασφαλείς από καταδύσεις που πρέπει να κάνουμε στάσεις αποσυμπίεσης. Αυτό εξυπηρετεί μόνο την επιθυμία για μεγαλύτερη ασφάλεια.

Η γενική άποψη που επικρατεί είναι ότι στο χρόνο "0" μπορούμε να αναδυθούμε στην επιφάνεια χωρίς να χρειάζεται να κάνουμε στάσεις αποσυμπίεσης και είναι σωστό. Αυτό σημαίνει, πως οι ιστοί του σώματος μπορούν (επιτρέπεται) να δεσμεύσουν Ν2, μέχρι κάποιο χρονικό σημείο ώστε να μην υπάρχει καμία επίπτωση όταν αναδυθούμε πάλι στην επιφάνεια και βρεθούμε αμέσως μετά από μια βουτιά σε περιβάλλον ατμ. πίεσης (1 bar), με την προϋπόθεση έχουμε κρατήσει την ταχύτητα ανόδου μικρότερη από 10m / min.

Υπάρχουν όμως κάποιες λεπτομέρειες οι οποίες δεν είναι ευρύτερα γνωστές και θα προσπαθήσω να σας τις μεταφέρω.

Σε κάθε κατάδυση από 0m ξεκινάει και η δέσμευση αερίων στους ιστούς. Επομένως κάθε βουτιά ακόμα και αν δεν χρειάζονται στάσεις αποσυμπίεσης, είναι βουτιά αποσυμπίεσης, άσχετα αν έγινε στον χρόνο "0". Στην διαδικασία ανάδυσης, μειώνεται σταδιακά η πίεση περιβάλλοντος ή αλλιώς αποσυμπιέζουμε τον οργανισμό μας από την συμπίεση που είχε υποστεί στο μεγαλύτερο βάθος που βουτήξαμε, έως ότου φτάσουμε στην επιφάνεια και βρεθούμε ξανά σε περιβάλλον ατμοσφαιρικής πίεσης.

Έτσι λοιπόν είναι δυνατόν να εξαντλούμαι τον χρόνο "0" χωρίς πρόβλημα. Αφού εξαντλήσουμε τον χρόνο "0", το κρίσιμο σημείο είναι, ότι τουλάχιστον ένας ιστός (μοντέλο ιστού) ο οποίος ονομάζεται “οδηγός ιστός” είναι στα όρια της αποδέσμευσης του αζώτου, δηλαδή σε σημείο λίγο πριν από υποχρεωτική στάση αποσυμπίεσης. Ο “οδηγός ιστός” δεν είναι πάντα ο ίδιος, εναλλάσσεται συνεχώς και είναι πάντα ο ποιο κορεσμένος ιστός με άζωτο και πάντα στα όρια της ανοχής και λίγο πριν από την αποδέσμευση.

Με την χρήση DC και τον τρόπο υπολογισμού που είναι προγραμματισμένα μας επιτρέπουν να φτάνουμε στα όρια του χρόνου "0", πρακτικά όμως σημαίνει ότι είναι για τον κάθε δύτη διαφορετικό το σημείο του χρόνου "0", εξαρτώμενο και από πολλούς άλλους παράγοντες και ειδικά από την ταχύτητα ανόδου. Για τον δύτη Α είναι εντάξει και στα όρια της ανοχής, για κάποιον άλλον δύτη Β και κάτω από δυσμενείς συνθήκες ίσως χτυπηθεί από την νόσο και πρέπει να υποστεί επανασυμπίεση και θεραπεία σε θάλαμο αποσυμπίεσης. Το ίδιο συμβαίνει και σε καταδύσεις με στάσεις αποσυμπίεσης, όταν φτάσουμε στην πρώτη στάση, σημαίνει ότι ο οδηγός ιστός βρίσκεται στο ανώτερο όριο ανοχής δέσμευσης και λίγο πριν από την αποδέσμευση του αζώτου. Στο τέλος κάθε στάσης κάποιος ιστός πάλι ο οδηγός ιστός (μπορεί να είναι άλλος κάθε φορά) βρίσκεται πάλι στο ανώτερο όριο ανοχής δέσμευσης και λίγο πριν από την αποδέσμευση και αυτό επαναλαμβάνεται μέχρι να ολοκληρωθεί η διαδικασία της αποσυμπίεσης και να φτάσουμε στην επιφάνεια.

Δεν είναι στην πρόθεση μου να σας τρομάξω με τα γραφόμενα μου αλλά θέλω να τονίσω την σπουδαιότητα και την σωστή τήρηση των κανόνων για να μεγιστοποιήσουμε της ασφάλεια μας. Στην συνέχεια βγάζουμε το εξής συμπέρασμα.

• Μετά από κάποιο χρόνο και συγκεκριμένο βάθος είναι απαραίτητο να κάνουμε στάσεις αποσυμπίεσης βάσει των ενδείξεων των πινάκων ή του DC.

• Πολλοί δύτες στην διάρκεια μιας βουτιάς και λίγο πριν εξαντληθεί ο χρόνος "0" καταδύονται σε μικρότερο βάθος και έχουν την ψευδαίσθηση ότι καταδύονται με ασφάλεια πάντα στον χρόνο "0" και το επαναλαμβάνουν συνεχώς με βάσει την ένδειξη του DC με αποτέλεσμα να βρίσκονται συνεχώς και πολλές φορές στα όρια που προανέφερα. Άλλοι πάλι ανεβαίνουν ποιο πάνω και μόλις έχουν ένδειξη αρκετού χρόνου "0" βουτάνε πάλι ποιο βαθιά κάνοντας βουτιές “jo-jo” αφού το επιτρέπει η ένδειξη του DC. Τέτοιου είδους βουτιές πρέπει σε κάθε περίπτωση να τις αποφεύγουμε.

• Και σε αυτή την περίπτωση φτάνουμε πολλές φορές στα όρια της νόσου αφού εμπιστευόμαστε απόλυτα το DC το οποίον μας δείχνει ότι δεν χρειάζεται ακόμα αποσυμπίεση, το ρίσκο όμως μεγαλώνει αφού τουλάχιστον ένας ιστός (εναλλάξ οδηγός ιστός) βρίσκεται πάντα στο μέγιστο βαθμό δέσμευσης αζώτου και βρίσκεται λίγο πριν από την αποδέσμευση και την δημιουργία φυσαλίδων.

• Επομένως δεν έχουν σχεδόν καμία διαφορά οι βουτιές με υποχρεωτικές στάσεις αποσυμπίεσης από αυτές χωρίς υποχρεωτική αποσυμπίεση, εκτός από το να κρατήσουμε τις στάσεις αποσυμπίεσης εκεί που επιβάλλεται.

Διαδικασία αποσυμπίεσης.

• Στις καταδύσεις με στάσεις αποσυμπίεσης γίνονται πάντα με την χρήση πινάκων ή με DC που σημαίνει ότι δεν μπορούμε να βγούμε στην επιφάνεια χωρίς να ολοκληρωθεί όλος ο κύκλος κάθε βουτιάς. Αυτό σε πολλούς αυτοδύτες κυρίως χωρίς μεγάλη εμπειρία δημιουργεί, ένα φυσιολογικό ψυχολογικό άγχος, ότι σε περίπτωση που συμβεί κάτι, δεν μπορούν να επιστρέψουν στην επιφάνεια χωρίς προβλήματα. Γι’ αυτό όταν έχει κάποιος ανασφάλεια πρέπει να αποφεύγει τις βουτιές που απαιτούν αποσυμπίεση. Κάθε βουτιά με υποχρεωτική αποσυμπίεση πρέπει να προγραμματίζεται και να έχει συγκεκριμένο προφίλ και να υπολογίζουμε την απαιτούμενη ποσότητα αερίου που χρειαζόμαστε για την ολοκλήρωση της βουτιάς.

• Πραγματοποιείται μια βουτιά με υποχρεωτικές στάσεις αποσυμπίεσης, τότε ο δύτης πρέπει να είναι σε θέση να κράτηση ακριβώς το βάθος των στάσεων αποσυμπίεσης κάτω από οποιεσδήποτε συνθήκες (κυματισμό, ρεύματα κ.λ.π.) διαφορετικά πρέπει να τις αποφύγει και να αρχίσει να εκπαιδεύεται και να μάθει πολύ καλά την πλευστότητα και τις διαδικασίες αποσυμπίεσης.

• Η ταχύτητα ανόδου μέχρι την πρώτη στάση δεν πρέπει να ξεπερνάει τα 8-10m/min και πρέπει να κρατάμε με ακρίβεια τους χρόνους που δείχνει το DC ή ο πίνακας και κατόπιν πολύ σιγά να ανεβούμε στην επόμενη στάση ακολουθώντας πάντα τις ενδείξεις του DC ή του πίνακα αντίστοιχα.

• Το βάθος των στάσεων δεν επιτρέπεται να έχει διακυμάνσεις πρέπει να το κρατάμε όσο γίνεται με ποιο μεγάλη ακρίβεια. Το βάθος το μετράμε στο ύψος του στήθους (πνευμόνων) και δεν επιτρέπεται να το παραβιάζουμε π.χ. τα 6m να είναι 7 ή 5m, διότι στα 7m επιβραδύνεται η αποδέσμευση του αζώτου που πρέπει να αποδεσμευτεί και στα 5m επιταχύνεται ανάλογα πάντα σε σχέση με τον χρόνο, επομένως κάθε άλλη λογική προσέγγιση που κάνουμε, είναι λάθος.

• Η άνοδος, από στάση σε στάση, να είναι πολύ αργή και να διαρκεί πάνω από ένα λεπτό.

• Δεν είναι σε καμία περίπτωση λάθος ακόμα και αν έχουμε κάνει σωστή αποσυμπίεση να επιμηκύνουμε τον χρόνο 1-2min στα 6m και 2-3 min στα 3 m.

Προληπτική αποσυμπίεση.
Ακόμα και σε βουτιές που πραγματοποιούνται στον χρόνο "0", καλό είναι να κάνουμε προληπτικά στάσεις αποσυμπίεσης. Έχει αποδειχτεί με το σύστημα Doppler ότι αν κάνουμε προληπτικά μια στάση 1min στα 6m και 4min στα 3m σχεδόν μηδενίζουμε τις μικροφυσαλίδες που ως γνωστόν δημιουργούνται σε κάθε βουτιά και φτάνουν στον μέγιστο αριθμό μετά από περίπου 1 ώρα παραμονής στην επιφάνεια. Αυτό μεγιστοποιεί την ασφάλεια μας και είναι πολύ σημαντικό κυρίως αν σκοπεύουμε να κάνουμε επαναληπτική βουτιά.

Χρήστος Ευθυμίου